Boris Gudonow – NRC Handelsblad

Boris GudonowBoris Godoenov in lendenloek
NRC Handelsblad 18.5.2007
Kasper Jansen

Eindelijk in het Gelderse Poessjkin-festival echt drama van Poesjkin: Boris Godoenov in de versie uit 1869 van Modeste Moesorgski, die zelf de tekst schreef voor deze opera over het eeuwige Russische leed. Het ist de slechts twee uur durende oerversie van Boris, later uitgebreidt tot een werk van epische omvang over de “Tijd der troebelen” rond 1500.

De enscenering komt uit de Duitse dramaturgische school. Regisseur Robert Lehmeier was de assistent van Harry Kupfer, die twintig jaar geleden bij de Nederlandse Opera zijn snoeiharde Boris-versie presenteerde: het Russische volk is al eeuwenlang het slachtoffer van meedogenloze politieterreuer. Lehmeiers voorstelling oogt minder agressief mar gaat eigenlijk nog verder. Het Russische volk, soms gekleed in T-shirts met een Christus-icoon, is gedrild tot gedweee volgzaamheid, al wordt nog wel geklaagd over de honger.

Tsaar Boris, die in duistre, chaotische tijeden aan de macht kwam door moord op de tsarevitsj, presenteerd zich als Christus. Onder zijn tsarenmantel draagt hij aanvankelijk slechts een lendendoek, laater hedendaags ondergoed. De tsaar is een labiele persoonlijkheid, net als zijn kinderen levend tussen waan en werkelijkheid. In een sterk psychologische aanpak laat Lehmeier de sluwe bojarenleider Sjoejski Boris langzaamaan volkomen gek maken, tot de dood volgt. Dat levert een steeds sterkere voorstelling op.

De overtuigende Litouwse bas Almas Svilpa maakt van Boris een extra tragische rol: hij is net als het Russische volk een slachtoffer van het systeem. Dat wordt hier gepersonifieerd door Sjoejski, veilein vertolkt door Mark Tevis. Goede rolen zijn er onder andere voor Harry Peeters (Pimen), Grigori (Marcel Reijs), Ksenia (Lenneke Ruiten) en Missail (Andre Post).

Powered by WordPress · Theme: Mayer by Pressware.